District 14 Floron Groot-AMSTERDAM

2001 was een merkwaardig jaar. Al in het vroege voorjaar brak er MKZ uit. Floristisch onderzoek in het buitengebied was zo goed als onmogelijk. De weilanden bleven onnatuurlijk lang leeg. Voor ons stedelingen was er toch nog voldoende werk aan de winkel. In Amsterdam vierde de KNNV afdeling haar 100-ste verjaardag met veel excursies en dus ook floristisch interessante zaken. Zo was er de lezing van Hein Koningen over stinzenplanten. Na afloop werden de hokken ingetekend en belangrijk ook een aantal LMF-a formulieren. Onze nieuwe tak van sport waarbij we controleren of de soorten die in het Landelijk Meetnet Flora-aandachtsoorten voor of achteruit gaan. In het stedelijk gebied, onderhavig aan sterke veranderingen, geen overbodige luxe. Het westelijk havengebied met bijzondere soorten in braakliggende delen, kan in een seizoen volledig veranderen. Op onderzoek naar de LMF-soorten worden vaak ook nieuwe soorten gevonden en als er tijd voor is, wordt het hele hok meegenomen. Voor sommige was 2001 ook een eerste keer om met een hok in de weer te gaan. De veldwerkgroep VEDIZO veldwerkgroep Diemen-Zuidoost kwam wekelijks bijeen. De grassencursus werd door 10 deelnemers bezocht maar de flora opfrisdag met uitleg over de Nieuwe veldgids viel tegen met 3 deelnemers. De excursie met Bertien Besteman leverde een flinke lijst op van planten in Siegerpark en werd redelijk bezocht. Een hoogtepunt was de excursie in het Laegieskamp en omgeving. Hier troffen we zeer zeldzame soorten die elders nauwelijks nog gezien worden. Zoals inmiddels de gewoonte, was de excursie in het stedelijk gebied in oktober. Door een fout in de berichtgeving (de d.c. was vergeten te vermelden dat het een fiets-excursie was) was er een grote opkomst en wandelden we een rondje Carré. De Amstelsluizen zijn onovertroffen. Een groot deel van Nederlandse varenflora siert hier de kademuren. Vervolgens stapten de fietsers op om de rest van de middag het Stenen hoofd en bij de Westergasfabriek Zwartstelen te bewonderen. In november volgden zes floristen de Plantago cursus aan bij de d.c. aan huis. Met de diverse laptops op schoot werd flink geoefend. In december kwam de eerste digitale nieuwsbrief uit en zo eindigde dit jaar voor district 14 Amsterdam.

-door Ton Denters-

Het jaar 2001 was ook het jaar van veel opzienbarende nieuwelingen. Daarbij verdient Nemesia melissifolia (Kransleeuwenbek) een speciale vermelding. (zie voorpagina) Deze soort werd in ons land tot nu toe tweemaal adventief verzameld, maar in Amsterdam heeft de soort zich nu op spectaculaire wijze gevestigd. Ook zijn in Amsterdam ook Setaria faberi (Chinese naaldaar) en Conyza sumatrensis (Hoge fijnstraal) gevonden. Dit tweetal werd onlangs als nieuw voor Nederland in het tijdschrift voor onderzoek aan de wilde flora ‘Gorteria’ geïntroduceerd. De Hoge fijnstraal is in onze hoofdstad waarschijnlijk al wijd en verbreid aanwezig. Een eerste check leverde meer dan tien groeiplaatsen op. Ook het ‘nieuwe’ Anisantha madritensis (Fijne dravik) lijkt in Amsterdam volledig en op aanzienlijke schaal te zijn ingeburgerd en in mindere mate is dat het geval bij Reseda alba (Witte reseda). Dit duo is het zoveelste bewijs dat warmteminnende soorten in het stedelijk gebied flink in opmars zijn. Dat wordt overigens ook ondersteund door nieuwe vondsten Ficus carica (Vijgenboom), Geranium lucidum (Glanzige ooievaarsbek), Geranium purpureum (Klein robertskruid), Portulaca oleracea (Postelein) en Polycarpon tetraphyllum (Kransmuur). Daarnaast zijn ook enkele typisch Zuid-Limburgse soorten het melden waard. Dat levert een fraai lijstje op met onder meer Geranium rontundifolium (Ronde ooievaarsbek), Geranium columbinum (Fijne ooievaarsbek), Hieracium praeltum (Grijs havikskruid) en Lathyrus hirsutus (Ruige lathyrus), die allemaal op min of meer natuurlijke (‘niet geknoeide’) vindplaatsen werden gevonden. Dat geldt ook voor Chenopodium bonus-henricus (Brave hendrik), Setaria verticillata (Kransnaaldaar) en Rumex thyrsiflorus (Geoorde zuring). Onduidelijker is de status van Trifolium subterraneum (Onderaardse klaver), die vooralsnog als adventief is bestempeld.

In het landelijk gebied is vooral de (her)ontdekking van Ruppia maritima (Snavelruppia) opmerkelijk. Deze bijzondere en zeldzame brakwaterplant werd in onze regio op haar historische groeiplaatsen in de Zaanstreek zo goed als verdwenen verondersteld. Geheel onverwacht was de ontdekking in het Vechtplassengebied, waar de soort ook in het verleden nog niet eerder werd aangetroffen. Van een heel andere orde, maar zeker ook noemenswaardig is de opmars van Hydrocotyle ranunculoides (Grote waternavel) in ‘onze’ poldersloten. Deze oorspronkelijk uit Noord-Amerika afkomstige waterplant heeft landelijk naam gemaakt als onuitroeibaar slootonkruid (Gorteria 21: 193). Van hetzelfde continent komt ook Impatiens capensis (Oranje springzaad). Deze soort wordt in ons land als ingeburgerd beschouwd, met name in het rivierengebied op natte, voedselrijke grond. In onze regio is de soort nu als zodanig opgedoken rond Aalsmeer.

In de Gooi-regio blijft de overgangszone naar het Naardermeer rond het Laegiskamp buitengewoon interessant, vooral omdat hier diverse natuurontwikkelingsprojecten worden uitgevoerd. Dit leverde al eerder veel moois op en nu weer opnieuw, onder meer Lycopodiella inundata (Moeraswolfsklauw), (zie afbeelding) een soort die al enige tijd uit dit gebied is verdwenen (voor 1950) en daarmee ook uit onze regio. Het is ligt in de bedoeling om dit deel van de Gooiflank in 2002 opnieuw te bezoeken, in de hoop dat we nog meer ‘verloren’ soorten zullen terugvinden.

Tot slot nog het volgende. Helaas worden er nog steeds veel vondsten van zeldzame soorten zonder bewijsmateriaal en zonder enige documentatie opgestuurd. Het is van belang dat dit wel gebeurt! Zonder bewijsmateriaal (herbariummateriaal, foto of dia, of een deskundige) en een goede beschrijving van de standplaats, aantal etc. worden bijzondere vondsten niet (zonder meer) geaccepteerd. We willen zekerheid. Je mag daarbij gerust ondersteuning bij de districtcoördinator of ondergetekende inroepen, het liefst tijdens het seizoen, zodat we de vondst in het veld eventueel nog kunnen checken! Van belang is ook om te weten of de vondsten ‘spontaan’ zijn of dat ze het gevolg zijn van ‘mensenwerk’. Op een streeplijst mag je uitsluitend soorten strepen die als spontaan zijn aan te merken. Garden-escapes, ingezaaide en aangeplante soorten doen niet mee! Je mag ze desgewenst wel apart op de achterzijde van de streeplijst met een korte toelichting opnemen.

Verder willen we jullie oproepen om bijzondere vondsten zoveel mogelijk op speciale meldingskaartjes te noteren, ook wanneer je deze ook al op je streeplijst hebt gezet. Op deze meldingskaartjes komt namelijk aanvullende informatie te staan, die belangrijk is voor de verdere beoordeling van de vondst(en). Meldingskaartjes vul je in voor ‘bijzondere vondsten’ van soorten die landelijk en/of regionaal zeldzaam zijn. Of dat het geval is kun je napluizen in de ‘Flora-Atlas van de regio Amsterdam’ en de ‘ Heukels’ Flora van Nederland (21e druk)’. Onze ‘Flora-Atlas’, die eigenlijk een ‘must’ is voor iedere Amsterdamse florist is nog steeds in beperkt aantal beschikbaar voor de gereduceerde prijs van 16 euro. Geïnteresseerd: mail tondenters@het net.nl of bel 020-4191858.

De soorten zijn gealfabetiseerd op hun wetenschappelijke naam (cursief). De Nederlandse naam is in vette letters toegevoegd. Aan sommige soorten die nog geen officiële Nederlandse naam hebben is een voorlopige naam in cursiefvet toegekend.

Achillea filipendula - Spireaduizendblad 122-487 HB Amsterdam-Oosterdok. Eén plant op plaveisel langs aan de Prins Hendrikskade. 123-487 HB Amsterdam-Zeeburg. Al jaren een kleine populatie planten aan voet van spoordijk bij de Dijksgracht.

Ailanthus altissima - Hemelboom TD 120-487 Amsterdam-Oudwest. Enkele spontaan opgroeiende zaailingen langs gevelmuur aan Frederik Hendriklaan. 123-486 Amsterdam-Oost. Rond Muiderpoort met name Alexanderplein enkele spontaan opgeschoten bomen die inmiddels een zeer aanzienlijke omvang hebben bereikt.

Alchemilla glabra - Kale vrouwenmantel 122-486 Floron-exc. Amsterdam-Plantage. Twee planten op natuurlijk ogende vindplaats in vochtig beschaduwd gazon bij Hugo de Vriescentrum. Hier samen met veel Veronica serpyllifolia (Tijmereprijs) en Prunella vulgaris (Gewone brunel). In onze regio recent slechts eenmaal eerder gevonden in Ankeveense polder.

Alchemilla mollis - Fraaie vrouwenmantel Div. 119-486 Amsterdam-Oudwest. Meerdere planten spontaan verwilderd op trottoir van Jacob van Lennepkade.122-486 Amsterdam-Centrum. Tientallen verwilderde planten op trottoir, langs gracht en op grachtmuur. Van oorsprong sierplant uit de Karpaten die regelmatig en mogelijk in toenemende mate in het stedelijk gebied verwildert.

Allium zebdanense - Bochtig look 116-483 BB Amsterdam-Sloten, Siegerpark. Thans een omvangrijke populatie in min of meer natuurlijk broekbos. Hier wel oorspronkelijk aangeplant.

Alnus cordata - Hartbladige els Deze boom, die van origine thuishoort in Corsica en Zuid-Italië is in onze regio al meerdere malen verwilderd gevonden. In Groningen (ED) heeft deze soort zich al op diverse plaatsen gevestigd, veelal op stenige plaatsen en in het bijzonder op muren. Komend jaar ontvangen wij graag meldingen.

Amaranthus blitum - Kleine majer 114-497 FL Zaandijk. Vreemd genoeg nog niet eerder uit de Zaanstreek gemeld. Over het hoofd gezien?

Ambrosia artemisiifolia - Alsemambrosia 116-497 RL Zaandam-Kalf. Eén plant tussen stoeptegels langs fietspad. 121-488 TD Amsterdam-Westerdokseiland en vele tientallen planten samen met Ammi majus (Groot akkerscherm). Het Westerdokseiland is al jarenlang dé plek om deze adventief te vinden. Een tweede belangrijke locatie ligt in het Westpoortgebied (112-491 PD) waar deze soort voor zeker het zesde opeenvolgende jaar is aangetroffen.

Anagallis arvensis subsp. arvensis - Rood guichelheil In onze regio een vrij schaarse soort. 123-483 PvdB-e.a. Amsterdam-Overamstel, omgeving Bijlmerbajes. Tiental planten langs de oprit van het spoor. 128-478 DvdH Amsterdam-Zuidoost. In Gaasperzoom, enkele planten op aangevoerde zandgrond.

Anisantha madritensis - Fijne dravik TD (zie afbeelding). Een nieuw, uit Zuid-Europa afkomstig gras (zie ook nieuwsbrief nr. 32 - maart 2001). In 2000 op drie locaties gevonden: in het Oostelijk Havengebied op het Borneo- en KNSM-eiland (met Anisantha rigida - Stijve dravik) en in de Plantage. Dit jaar op enige plaatsen massaal aanwezig in Jordaan en Oudwest (120-486/120-487/120-488). Op zonnige basaltglooiing langs Singelgracht bij Nassaukade. Vele honderden planten over een lengte van ruim een kilometer. In deze omgeving ook her en der langs zonnige gevelmuren onder meer langs De Clercqstraat.

Apera spica-venti - Grote windhalm 124-487 TD Amsterdam-OHG. Bij Piet Heintunnel enkele planten op open grond in omgewerkte berm. In onze regio, buiten het Gooi een zeldzame soort.

Aphanes inexpectata - Kleine leeuwenklauw 124-487 TD Amsterdam-Zeeburg. Op KNSM-eiland enkele planten tussen Stelcon-platen. Hier samen met Scleranthus perennis (Overblijvende hardbloem), Sagina apetala (Tengere vetmuur) en Aira caryophyllea (Zilverhaver). Deze soortencombinatie komt in onze regio alleen in het Gooi voor en het gezamenlijk ‘optreden’ van deze soorten in Amsterdam is dan ook opmerkelijk. Voorts nieuw in: 114-491 RvR/JN/LdO/MKvH/BG Amsterdam-Westpoort. Voor het eerst in het Westpoortgebied aangetroffen op volledig ontkalkte zandgrond. 116-498 AvN/TD Zaanstreek-Zaandijk. Bij Zaanse Schans, in dorp tussen straatstenen vele honderden planten.

Arctium lappa - Grote klis In onze regio schaars en slechts op enkele plaatsen langs de Vecht en Angstel (in aansluiting op haar verspreiding in het rivierengebied). Verder bij ons incidenteel. De volgende vondst sluit aan bij eerdere vondsten in onze regio: 128-478 DvdH Amsterdam-Zuidoost/Gaasperzoom. NB: Opgaven van Grote klis worden overigens alleen aanvaard indien er bewijsmateriaal is, omdat de soort regelmatig met Gewone klis wordt verwisseld.

Arrhenatherum elatius subsp. bulbosum - Knolglanshaver 121-488/121-489 Amsterdam-Westerdokseiland. Sinds 1983 aanwezig op deze oude vertrouwde en tevens enige Amsterdamse vindplaats. Door nieuwbouwactiviteiten nu bedreigd.

Asplenium adiantum-nigrum - Zwartsteel (zie afbeelding). In onze regio in toenemend aantal in de binnenstad van Amsterdam en het Oostelijk Havengebied. In 1987 voor het eerst waargenomen. In 1999 omvatte de totale populatie al 165 planten, verdeeld over 13 km-hokken en in 2001 groeide het aantal uit tot ruim 500 planten in 15 km-hokken, met als nieuwste aanwinst: 121-488 BM Amsterdam-Gouden Reaal. Hier enkele planten op kademuur van Realengracht.

Asplenium scolopendrium - Tongvaren In 2001 werd er op de Amsterdamse grachtmuren een recordaantal van circa 650 tongvarens geteld (TD). Ook op enkele nieuwe locaties, zoals de Leidsegracht WN/JFD, de Reguliersgracht WN/JFD, de Kostverlorenvaart HZ, Oudezijdskolk AvN en de Wittenkade VtH. Daarnaast waren er opmerkelijk veel waarnemingen buiten grachtmuren: 108-480 Amstelveen, Amsterdamseweg. Ten hoogte van ‘De Braak’ één plant op balkonmuur van woning. Op 119-483 Amsterdam-Zuid, twee planten op tuinmuur aan Minervalaan; 119-484 Amsterdam-Zuid, één plant op gevel van het Amsterdams Lyceum; 120-486 Amsterdam-Centrum, één plant in voeg basaltglooiing van Singelgracht ten hoogte van Leidseplein. 121-484 PvdB Amsterdam-Pijp, één plant op muurtje Henriëtte Ronnerplein.123-484 PvdB Amsterdam-Watergraafsmeer, één plant op stenen brug Fizeaustraat; 121-486 Amsterdam-Centrum, één plant op vrijstaande muur bij het Muziektheater-Stopera Amsterdam. Deze laatste vondst is extra opmerkelijk omdat het hier een zeer recentelijk opgebouwde muur betreft (in 1986).

Asplenium trichomanes - Steenbreekvaren 117-498 EB Zaanstreek. Eén plant op sluisje in Kalverpolder. 120-486 PvD Amsterdam-Oudwest. Eén plant aan dakrand van een woning aan de Da Costakade. Opvallende vondst, omdat steenbreekvaren in onze regio vrijwel uitsluitend op waterkerende muren groeit, soms op vrijstaande muren en zeer zelden daarbuiten. Dit is de eerste ‘gevelmuurvondst’.

Asplenium viride - Groensteel In 2001 zijn er herstelwerkzaamheden op de Amstelsluizen uitgevoerd, waarbij de groensteel is behouden!

Aster lanceolatus - Smalle aster 114-479 JB Schiphol-Oost. Langs de Ringvaart van de Haarlemmermerpolder.

Aster tradescantii - Kleine aster 121-486 Floron-exc. Amsterdam-Centrum. Enkele planten langs kademuur van Prinsengracht. 121-487 NY Amsterdam-Centrum. Eén plant tegen gevelmuur Korsjespoortsteeg.

Campanula spec. - Klokjes In onze regio wordt Campanula poscharskyana in het stedelijke gebied, en met name op zonnige, stenige groeiplaatsen (vooral langs gevelmuren) veelvuldig verwilderd en inburgerend aangetroffen. In een volgende nieuwsbrief komen we op deze soort terug. Ook Campanula carpatica - Karpatenklokje wordt veel verwilderd gevonden, maar dit klokje lijkt zich vooralsnog niet permanent te kunnen vestigen.

NB: In het vorige soortenoverzicht werd Campanula rotundifolia - Grasklokje uit Amsterdam-Plantage (122/123-486 HB) gemeld. Het blijkt hier echter om uitgezaaide planten te gaan en niet om een spontane vestiging. Bij Ruig klokje is abusievelijk Campanula rapunculus vermeld, in plaats van Campanula trachelium.

Carex oederi subsp. oedocarpa - Geelgroene zegge 114-492 RvR/JN/LdO/MKvH/BG Amsterdam-Westpoort. Op vochtige opgespoten zandgrond. In het Westpoortgebied was tot nu toe nog alleen Carex oederi subsp. oederi (Dwergzegge) gevonden.

Centaurium erythraea - Echt duizendguldenkruid 119-489 BS Amsterdam-Oudwest. Enkele planten in Westerpark, op voormalig spoortalud langs zuidzijde Overbraker Binnenpolder.

Chenopodium bonus-henricus - Brave hendrik SF Tweetal opmerkelijke vondsten van deze landelijk zeer zeldzame en voor Amsterdam geheel nieuwe soort (ontbreekt in Flora-Atlas). De vondsten zijn enige tijd geleden gedaan, maar nog nooit doorgegeven. Er is gelukkig wel herbariummateriaal verzameld. De soort is aangetroffen in Amsterdam-Oost (123-485/124-486): in 1994 enkele planten op bouwterrein aan de Commelinstraat en in 1995 enkele planten aan een gevelmuur op het Timorplein.

Centranthus ruber - Rode spoorbloem Div. Deze soort lijkt steeds vaker te verwilderen en komt inmiddels op enige plaatsen ingeburgerd voor, onder meer: 121-486 Amsterdam-Centrum, diverse planten langs gevelmuren Kloveniersburgwal. 123-486 Amsterdam-Plantage. Langs gevelmuur Hoogte Kadijk. 122-486 Amsterdam-Centrum. Voormalige Stadstimmertuin.

Ceterach officinarum - Schubvaren 121-489 (zie afbeelding). Floron-exc. Amsterdam-Westerdokseiland, Stenen Hoofd. In 1987 werd de soort hier voor het eerst met één plant ontdekt, daarna groeide het aantal gestaag en de laatste jaren zelfs aanzienlijk. In 2001 kon een recordaantal van ruim negentig planten worden genoteerd, bovendien vestigde de Schubvaren zich ter plaatse op een tweede locatie.

Clematis vitalba - Bosrank RL In onze regio in het stedelijk gebied op stenige plaatsen alom ingeburgerd. Nu ook in Zaandam als zodanig gevonden (in 116-494 en 118-494).

Conium maculatum - Gevlekte scheerling 124-485 PW Amsterdam-Oost. Eén plant aan de oever van de Ringvaart van de Watergraafsmeer nabij het Joods kerkhof. In enkele aangrenzende km-hokken ook present.

Conyza sumatrensis - Hoge fijnstraal TD Een laatbloeiende, forse fijnstraal (tot 1 á 2 meter hoog), die onlangs in ons land is ontdekt en met succes lijkt in te burgeren (zie Gorteria 26: 224-226). Komt van oorsprong uit Zuid-Amerika. In het najaar van 2001, vanaf oktober tot ver in december, werd deze soort tot onze grote verbazing op meer dan tien locaties in zeven kilometerhokken volop bloeiend aangetroffen: Oudwest (119-486/119-487/119-488/120-488), de Rivierenbuurt (122-485), de Plantage (122-486) en het Westerdokseiland (121-489). Overigens werd deze fijnstraal vorig jaar al in Amsterdam-Oost aan de Mauritskade (123-486 RvdM) gevonden. Dat was de primeur.

Cyrtonium falcatum - IJzervaren 122-486 PKN-excursie Amsterdam-Centrum. Amstelsluizencomplex. In 1999 hier één plant, nu vier planten, die inmiddels ook sporen produceren. Mogelijk is er in ons land voor het eerst sprake van inburgering! Tegelijkertijd lijkt de soort zich in Haarlem te vestigen: hier is een populatie van maar liefst 23 planten op een kademuur aan het Spaarne. NB: Een artikel voor Gorteria is in voorbereiding. In Amsterdam is de ijzervaren in recentere tijden drie keer eerder, steeds kortdurend en met een enkele plant aangetroffen: 1991 Amsterdam-West, op de Schinkelkade (118-485) 1991 Amsterdam-Centrum, grachtmuur van Rechtboomsloot (121-487) 1993 Amsterdam-Centrum, walmuur Oostertoegang bij Oosterdok (122-487).

Cystopteris fragilis - Blaasvaren In onze regio, maar ook elders in het land, een uiterst zeldzame varen, die in tegenstelling tot veel andere muurvarens nog steeds verder achteruitgaat. In Groot-Amsterdam in vijf kilometerhokken gevonden. Nu nieuw in 122-486 PKN-excursie. Amsterdam-Centrum. Op Amstelsluizencomplex één blaasvaren temidden van prachtige varenvegetatie op Amstelsluizencomplex.

Dianthus deltoides - Steenanjer 137-481 NDa Muiderberg. Voorland bij Hollandse Brug. Op deze bekende vindplaats een prachtige omvangrijke populatie met meer dan vijfhonderd planten. 139-475 HS/NvdM Bussum-Zuid, op Franse Kampheide. Hier ook Thymus serpyllum (Wilde tijm).

Diplotaxis muralis - Muurzandkool 123-486 Floron-exc. Amsterdam-Oost. Een mooie populatie planten op het voormalige kazerneterrein aan Alexander kade.

Epipactis helleborine - Brede wespenorchis 122-486 Floron-exc. Amsterdam-Centrum/Plantage bij Hugo de Vriescentrum. Deze soort is in Amsterdam vooral een ‘stadsrandorchidee’. Vondsten in het stadshart zijn schaars.

Erigeron annuus - Zomerfijnstraal 122-487 TD Amsterdam-Zeeburg. Twee planten tussen plaveisel op kade van Dijksgracht.

Erigeron karvinskianus - Muurfijnstraal NY/PS/PvD/PvdB/TD/AvN In ons land voor het eerst in Amsterdam ingeburgerd geraakt (1996). Inmiddels ook in enige andere steden, maar Amsterdam blijft vooralsnog hét bolwerk. In Amsterdam nu vrijwel in alle binnenstedelijke kilometerhokken, veelal op grachtmuren en op het trottoir langs gevelmuren. Enige nieuwe vindplaatsen zijn: Amsterdam-Bos en Lommer (Baetostraat 118-488); Amsterdam-Oudwest (Kwakerstraat 119-486; De Clercqstraat en Jacob van Lennepkade 119-487; Wittenkade en langs Marnixkade 120-488), Amsterdam-Centrum (Weteringschans 120-486; Egelantiersgracht 120-487; Rechtboomsloot en Langestraat-Korsjespoortsteeg 121-487; Buiten Brouwersstraat en Haarlemmer Houttuinen 121-488), Amsterdam-Oudzuid (Frans van Mierisstraat 120-486) en Amsterdam-Zeeburg (Borneo-eiland 125-487).

Eruca vesicaria - Zwaardherik MM Op diverse plaatsen als ‘zandbinder’ ingezaaid in open wegbermen en op open zandvlakten (Rond station Sloterdijk, Westerdokseiland, Oostelijk Havengebied, Westpoort en IJburg), vaak samen met Vaccaria hispanica (Koekruid), Carthamus tinctorius (Saffloer) en Chrysanthemum segetum (Gele ganzebloem). Nergens spontaan en op inzaaiplaatsen spoedig verdwijnend.

Erucastrum gallicum - Schijnraket 120-486 TD/AvN Amsterdam-Centrum. Twee planten langs gevelmuur Leidsekade. In onze regio een schaarse soort, die slechts nu en dan opduikt.

Ficus carica - Vijgenboom TD In Amsterdam voor het eerst in 1985. Sindsdien is deze boom in de hoofdstad op meer dan dertig locaties, in 22 km-hokken verschenen. De nieuwste aanwinst is: 118-487 Amsterdam-Bos en Lommer. Een jonge boom op kademuur van Erasmusgracht. Op deze grachtmuur hebben zich voor het eerst (sinds de start van het muurplanten-monitoringsproject in 1987) ook enkele tongvarens (Asplenium scolopendrium) gevestigd.

Foeniculum vulgare - Venkel Van oorsprong uit het Middellandse Zeegebied. Een soort om op te letten, omdat er mogelijk sprake is van inburgering. 124-487 Amsterdam-Zeeburg. Levantkade, langs kademuur al enige jaren enkele planten. 120-488 Amsterdam-Jordaan. Voor het derde achtereenvolgende jaar.

Galeopsis speciosa - Dauwnetel 128-478 DvdH Amsterdam-Zuidoost/Gaasperzoom. Op slootkant een tweetal planten. In onze regio een zeldzame soort. Was overigens uit dit km-hok reeds bekend.

Geranium columbinum - Fijne ooievaarsbek 121-489 RB Amsterdam-Westerdokseiland. (zie afbeelding). Tiental planten in en aan de rand van een struweelbosje op voormalig goederenspooremplacement. Hier waarschijnlijk al langer voorkomend, maar over het hoofd gezien. Verrassende vondst van deze zeldzame en sierlijke ooievaarsbek. In onze regio slechts eenmaal eerder met zekerheid vastgesteld (128-471 langs spoor bij Loenersloot).

Geranium lucidum - Glanzige ooievaarsbek AvN/TD In onze regio tot op heden op vier plaatsen in het stedelijk gebied (twee in het Gooi en twee in Amsterdam). Nu drie nieuwe inburgeringsgevallen: 119-488 Amsterdam-Staatsliedenbuurt. Vele tientallen planten samen met Ronde ooievaarsbek (zie aldaar). 115-496 Zaandam, aan Westzijde nabij spoorbrug. Vele tientallen planten langs gevelmuur, tuinhaag en op trottoir. 116-497 Koog-Zaandijk. Enkele planten langs gevelmuur aan Hoogstraat.

Geranium purpureum - Klein robertskruid 123-486 TD Amsterdam-Oost. Circa tien planten langs gevelmuur in Wagenaarstraat. Tot nu toe werd deze in ons land én onze regio zeldzame neofyt vrijwel uitsluitend langs het spoor aangetroffen. In ‘Groot-Amsterdam’ thans uit 9 km-hokken bekend, waarvan 7 langs goederensporen in het Westpoortgebied.

Geranium rotundifolium - Ronde ooievaarsbek 119-488 TD Amsterdam-Staatsliedenbuurt. Twintigtal planten in heg langs van Hogendorpweg nabij Waterpoortweg. Hier samen met de eveneens zeer bijzondere Geranium lucidum (Glanzige ooievaarsbek). De ronde ooievaarsbek werd nog nooit eerder in onze regio gevonden. Deze warmteminnaar groeit op open, droge, kalkrijke, vaak stenige plaatsen en komt in ons land tot op heden alleen in Zuid-Limburg bestendig voor.

Hieracium praeltum subsp. bauhinii - Grijs havikskruid 122-488 TD Amsterdam-Centrum/Oosterdok. Enkele planten tussen stoeptegels langs spoor nabij Centaal Station. Eerste zekere vondst in onze regio. Over een eerdere opgave uit hok 119-492 is twijfelachtig. Grijs havikskruid wordt in Zuid- en Midden-Limburg vooral gevonden op stenige grond langs het spoor en op emplacementen. Elders in ons land is de soort zeer zeldzaam.

Hydrocotyle ranunculoides - Grote waternavel Oorspronkelijk uit Noord-Amerika. In ons land als moerasplant gekweekt, verwilderd en thans overal sterk uitbreidend. In de regio Amsterdam voor het eerst in Amstelveen. Nu ook in: 138-476 PW Bussum-Laegieskamp. Hier sinds 1999 in een poel. 125-476 en 126-476 BV Abcoude. Hier massaal in poldersloten ten oosten van waterplantenkwekerij ‘De watertuinen’.

Hyoscyamus niger - Bilzekruid 121-488 RB Amsterdam-Westerdokseiland. Eén plant op ruderale plaats op voormalig goederenspooremplacement en overslagterrein.

Impatiens capensis - Oranje springzaad Oorspronkelijk uit noordoostelijk Noord-Amerika. Recent in ons land ingeburgerd, met name in het westen van het rivierengebied. In onze regio nu voor het eerst aangetroffen in de omgeving van Aalsmeer in maar liefst vier hokken. Steeds op natte, voedselrijke grond; langs de Ringvaart van de Haarlemmermeer (114-479 JB), aan de oever van de Westeinderplassen (110-475 JB) en in oeverzone van de Bovenlanden Aalsmeer (111-475/112-476 JB). Daarnaast is er in het stedelijk gebied mogelijk sprake van inburgering van Impatiens balfourii - Tweekleurig springzaad Dit tweekleurig (wit en rose) bloeiend springzaad is in ieder geval in de binnenstad van Amsterdam op diverse plaatsen al langere tijd aan het verwilderen121-487 HS Amsterdam-Centrum. Op diverse plaatsen, onder meer in de Ververstraat en aan de Raamgracht. De soort komt van oorsprong uit de Himalaya en is in Zuid-Europa lokaal ingeburgerd.

Lamarckia aurea - Pluimstaartje Eindelijk weer een nieuwe vondst: 121-485 TD Amsterdam-De Pijp. Vijftal planten langs zuidelijke gevelmuur Van Ostadestraat. Zie Flora van Nederland: ‘Recent op stenige plaatsen in Ur (Amsterdam)’ en onze Atlas : ‘Oorspronkelijk uit Middellands Zeegebied. In Amsterdam op een drietal plaatsen gevonden (1991, 1992, 1997). De soort groeit bij voorkeur op zonnige, stenige plaatsen en met name langs gevelmuren.’

Lathyrus hirsutus - Ruige lathyrus 120-491 RB Amsterdam-Noord/Tuindorp Oostzaan. Op industrieterrein in berm van Vasumweg. Prachtige populatie van circa honderd planten. Al tien jaar van deze locatie bekend, maar nog niet eerder gemeld. In Zuid-Limburg zeldzaam, daarbuiten uiterst zeldzaam. Geheel nieuw voor onze regio.

Lepidium latifolium - Peperkers 117-483 JD (zie afbeelding). Amsterdam-Sloten. In groot aantal in wegberm van de A-10 bij het knooppunt Nieuwe Meer. Een soort van brakke milieus, die in ons land zeer zeldzaam is. In onze regio in de jaren tachtig voor het eerst, nog het meest in de Zaanstreek. Thans in 10 kilometerhokken. De soort lijkt zich langzaam maar zeker uit te breiden, ook langs gepekelde wegen, zoals in bovengenoemde geval.

Lepidium heterophyllum - Rozetkruidkers 118-497/119-497 FL omgeving Zaandam. In vorig soortenoverzicht (2000) al gemeld en dit jaar met herbariummateriaal definitief bevestigd.

Lepidium virginicum - Amerikaanse kruidkers 119-486 TD Amsterdam-Kinkerbuurt. Twintigtal planten op bestrating langs Bilderdijkkade. 119-488 PD Amsterdam-Oudwest. Enkele tientallen planten in berm van Haarlemmerweg.

Linaria purpurea - Walstroleeuwenbek Voorheen Paarse leeuwenbek. Een opvallende, overblijvende leeuwenbeksoort met walstro-achtige bladen die op enige plaatsen in ons land (onder meer Utrecht WV) overtuigend is ingeburgerd. In onze regio is het nog niet zover, maar de volgende vondst is misschien een eerste aanzet: 120-484 Amsterdam-Oudzuid, langs Stadionweg aan voet van lantaarnpaal.

Lychnis chalcedonica - Brandende liefde 137-481 NDa Muiderberg. Op voorland bij Hollandse Brug enkele mooie planten in natuurlijke vegetatie. Waarschijnlijk is deze vaste plant hier ooit aangevoerd en weet zij zich sindsdien te handhaven. De soort is in Rusland inheems. Van inburgering is (vooralsnog) geen sprake.

Lycopodiella inundata - Moeraswolfsklauw 138-476 ND Bussum-Hilversumse Meent. Eén plant in natuurontwikkelingsgebied nabij Laegieskamp. Zeldzame soort van open, natte, zure zand- en heidegrond. Vroeger (voor 1950) op enige plaatsen in de Gooiregio aanwezig, maar in de loop der tijd geheel verdwenen.

Matteuccia struthiopteris - Struisvaren 121-484 PvdB Amsterdam-De Pijp. In buitenkoekoek Berlagelyceum. In vorig soortenoverzicht (2000) werd er melding gemaakt van twee exemplaren die zich hier spontaan hadden gevestigd: het blijken er zeven te zijn! Bij één van de planten heeft zich ook een sporenaar gevormd. Zie ook Gorteria 27: 43: ‘Op enkele plaatsen in ons land standhoudend en zich spontaan uitzaaiend. Soort die mogelijk/zeker tot de Standaardlijst van de Nederlandse Flora moet worden gerekend’.

Melissa officinalis - Citroenmelisse Mogelijk inburgerend op stenige plaatsen in stedelijk gebied. Vooral op trottoirs en langs gevelmuren (Onder meer in Watergraafsmeer, Bos en Lommer).

Mimulus guttatus - Gele maskerbloem 114-499 en 114-498 NY Zaandijk. Op twee plaatsen in het natuurgebied Guisveld. 114-486 en 114-487 AvN Amsterdam-Osdorp. Op diverse plaatsen aan oever van sloot langs fietspad aan oostzijde van de Osdorper binnenpolder. Hier oorspronkelijk ingezaaid, maar goed standhoudend.

Nemesia melissifolia - Kransleeuwenbek (zie afbeelding voorblad) Van oorsprong uit Zuid-Afrika. In Nederland twee keer eerder verzameld, namelijk in 1967 op het NS-stationsterrein in Zaandam en in 1977 op een vuilstortplaats in Beverwijk. In 1999 werd deze leeuwenbekachtige in Amsterdam massaal aangetroffen bij de Chassekerk in het stadsdeel de Baarsjes (119-487 FN). Tot onlangs kon de soort echter niet op naam worden gebracht. Inmiddels heeft het Nationaal Herbarium voor opheldering gezorgd. Dit jaar bleek de ‘kransleeuwenbek’ weer volop present te zijn, merendeels op het trottoir en tegen de gevelmuur van de Chassekerk, maar deels ook op het dak van de kerk. Wat opviel was het grote herstel- en reproductievermogen van de planten. In de nazomer werd de straat geborsteld, maar in oktober had de soort zich weer grotendeels hersteld. Overal waren er opnieuw planten opgeschoten en nieuwe kiemplanten ontstaan. Inmiddels is er ook meer duidelijkheid over de herkomst van de soort. Eind tachtiger jaren blijkt deze Nemesia door een vrijwilligster, José Kennis (JS) uit de Hortus te zijn meegenomen. Van haar balkon op de Van Wassenaar Obdamstraat (vlakbij de Chassekerk) is de soort op straat verwilderd geraakt en sindsdien gebleven. Duidelijk is nu dat de soort zich op eigen kracht gemakkelijk handhaaft en hier naar alle waarschijnlijkheid niet snel zal verdwijnen. Sterker nog, het zal ons niet verbazen als de soort zich verder uitbreidt, ook naar nieuwe oorden. Het lijkt een succesnummer.

Orobanche hederae - Klimopbremraap NY/RvK Nel Ypenburg meldt: "van deze soort is er zaad in de handel dat bij uitzaaiing gemakkelijk kiemt". In natuurtuin De Wiedijk (116-485) aldus met succes geïntroduceerd. In een eerdere nieuwsbrief (nr. 32; florariteiten in 2000) werd nog melding gemaakt van het spontaan verschijnen van deze soort in heempark De Braak in Amstelveen (118-480), maar dat moet dus nu als twijfelachtig worden bestempeld.

Oxalis corniculata - Gehoornde klaverzuring Div. Op steeds meer plaatsen in het stedelijk gebied inburgerend, onder meer: 123-485 Watergraafsmeer, in Wakkerstraat. 120-484 Amsterdam-Zuid, Stadionweg. 120-488 Amsterdam-Centrum/Nieuwe houttuinen, massaal tussen straatstenen.119-486 Amsterdam-Kinkerbuurt. Uitbundig langs gevelmuren van Lennepkade.

Parentucellia viscosa - Kleverige ogentroost 119-489 BS Amsterdam-Oudwest/Westerpark. In Overbraker Binnenpolder, twee vrij omvangrijke populaties met vele tientallen planten. Het betreft hier een nog niet eerder geregistreerde vondst (Schoon, B., 1994. Floristisch en vegetatiekundig onderzoek Overbraker Binnenpolder-Oost). Ter plaatse ook Epilobium palustre (Moerasbasterdwederik).

Paulownia tomentosa - Anna paulownaboom JT/TD Fraaie, tot circa 16 meter hoog boom, met grote, blauwachtig paarse bloemen en opvallende grote, fluweelachtig, behaarde bladeren. Komt van oorsprong uit China. In het stedelijk gebied van Amsterdam op acht verschillende plaatsen spontaan opgeschoten (op trottoir langs gevelmuren en op basaltglooiingen), merendeels in de Plantage (122-486/122-487/123-486) en op één plaats in de Weteringsbuurt (120-486). Op twee plaatsen zijn de bomen flink uitgegroeid en dragen zij bloemen. Op de andere locaties zijn jonge bomen gevonden, die inmiddels merendeels verdwenen als het gevolg van gemeentereinigingswerk.

Panicum capillare - Draadgerst 121-486 Floron-exc. Amsterdam-Centrum. Eén plant langs gevelmuur in de Utrechtsestraat.

Parietaria judaica - Klein glaskruid Div. Breidt zich in het stedelijk gebied van Amsterdam gestaag uit. Enige nieuwe vondsten: 120-488 Amsterdam-Staatsliedenbuurt. Grote groeiplaats langs gevelmuur Wittenkade. 121-488 Amsterdam-Centrum, in Haarlemmerstraat bij Westindisch Huis. 124-489 GvZ Nieuwendam. Langs huizen op Nieuwe Dammerdijk.

Parietaria officinalis - Groot glaskruid 119-486 JR Amsterdam-Kinkerbuurt. Enkele planten langs gevelmuur van Jacob van Lennepkade. 115-487 PD Amsterdam-Geuzenveld. In berm van Burgemeester Roëllstraat. Hier al jaren, maar door herprofileringswerkzaamheden hier bedreigd.

Persicaria capitata - Kogelduizendknoop Sierplant die in ons land in het stedelijk gebied lijkt in te burgeren (zie Gorteria 27: 44). 121-488 Amsterdam-Admiralenbuurt. In en rond souterrain al lange tijd verwilderd en ingeburgerd voorkomend.

Petrorhagia saxifraga - Kleine mantelanjer 116-485 TD Amsterdam-Slotervaart. Eén plant in grindbed van tramspoor. Herkomst onduidelijk.

Phytolacca esculenta - Oosterse karmozijnbes 123-483 PvdB e.a. Amsterdam-Overamstel, omgeving Bijlmerbajes, op ruderale plaats nabij RZI.

Pistia stratiotes - Watersla 126-488 PvD Amsterdam-Schellingwoude. Een dicht tapijt vormend in sloten rond tuincentrum.

Plantago coronopus - Hertshoornweegbree Opnieuw in het stedelijk gebied: 121-486 JR Amsterdam-Centrum. Bij Munttoren één plant in straatgoot. 121-483 PS Amsterdam-Zuid.

Polycarpon tetraphyllum - Kransmuur (zie afbeelding). In het stedelijk gebied van Amsterdam nu in 8 km-hokken. Nieuw in: 118-488 PS Amsterdam-Bos en Lommer, in de Baetostraat.

Portulaca oleracea - Postelein 188-488 AvN/TD Amsterdam-voormalig dorp Sloterdijk. Verrassend talrijk in tuin bij Sint Petruskerk. In ons land zeldzame soort. Meest op zonnige, open, droge voedselrijke grond in tuinen en tussen plaveisel. In onze regio zesmaal gevonden, maar steeds onbestendig, met uitzondering van een groeiplaats in een plantsoen in Slotermeer. Op deze nieuwe groeiplaats gaat het waarschijnlijk -gelet op de omvang van de populatie- ook om een min of meer vaste groeiplaats. Voorts in: 115-483 NY Amsterdam-Sloten. In recreatiegebied Oeverlanden Nieuwe Meer. Eén plant in open ruderale wegberm.

Pseudofumaria lutea - Gele helmbloem TD Deze soort breidt zich in Amsterdam nog steeds verder uit, niet alleen op grachtmuren, maar ook muren van oude gebouwen. Spectaculair is de Gele helmbloem-muurbegroeiing op het Amsterdams Lyceum aan de Pieter Lastmankade (119-484). De zuidgevel van deze school zit er vol mee! Hier samen met Asplenium scolopendrium (Tongvaren). Verder in Amsterdam-West (119-485 en 119-486 PvD), tientallen planten op top van gevel van een woonhuis aan Cremerplein en op afscheidingsmuur bij voormalige tramremise aan het Bellamyplein.

Ranunculus aquatilis var. diffusus - Fijne waterranonkel 124-496 EB Ilperveld. In ondiep, vrij voedselrijk, zoet, maar soms brak water. Nieuwe betrouwbare melding van lastig herkenbare soort, die nogal eens met andere waterranonkels wordt verward.

Reseda alba - Witte reseda In het vorig soortenoverzicht (florariteiten in 2000) werd deze soort abuisievelijk als Reseda media vermeld. In Entrepotdokbuurt (Hoogte Kadijk) 123-486 PD Breidt zich verder uit: in 2001 werden negentig planten geteld. Nieuw opgegeven voor: 124-485 HZ Amsterdam-Oost. Staat al jaren massaal op de Valentijnkade nabij Flevopark.

Rumex thyrsiflorus - Geoorde zuring TD Nieuw voor onze regio (niet in Flora-Atlas) Deze opmerkelijke zuring hoort thuis in het rivierengebied en is daarbuiten uiterst zeldzaam. In Amsterdam-Kattenburg en Amsterdam-Oost (123-486) op twee plaatsen met één plant op het trottoir gevonden bij de Oosterkerk en in de Pontanusstraat.

Ruppia maritima - Snavelruppia Een in ons land bijzondere en zeldzame brakwatersoort, die in het binnenland -ook in onze regio- vrijwel overal door ontzilting verdwenen is. Uitzondering daarop is de Polder Oostzaan waar zij zich nog altijd handhaaft (zie Flora-Atlas). 124-496 EB Ilpendam, in zuidoost gedeelte van het Ilperveld. In Ilperveld al ruime tijd niet waargenomen en als verdwenen verondersteld! 117-499 EB Zaandam-Kalverpolder. Enkele planten in wegsloot nabij bebouwing. Op deze locatie was deze soort ‘van horen zeggen’ bekend, maar nog nooit officieel opgegeven. Tenslotte geheel nieuw in 124-473 EN Vinkenveense plassen, in Noordplas bij zandeiland (zie Gorteria 27 (2001): 129).

Salsola kali subsp. kali - Stekend loogkruid 115-494 RL Zaandam. Vrij veel planten op open aangevoerde zandgrond in woonwijk. Samen met Cakile maritima (Zeeraket).

Scrophularia vernalis - Voorjaarshelmkruid 119-486 PvD Amsterdam-Oudwest. Enkele planten tussen stoeptegels bij voormalige tramremise op Bellamyplein. 138-476 SM Amsterdam-Zuid. Eén plant langs Boelelaan.

Sedum reflexum - Tripmadam 123-486 HB Amsterdam-Plantage. Waarschijnlijk oorspronkelijk verwilderd, maar handhaaft zich al enige tijd op en rond kademuur.

Setaria faberi - Chinese naaldaar Blijkt in Nederland al geruime tijd voor te komen (volgens herbariummateriaal in ieder geval al sinds 1925). Werd tot voor kort niet als zodanig herkend en veelal abusievelijk als Setaria viridis (Groene naaldaar) gedetermineerd. In het Nationaal Herbarium is ook materiaal uit Amsterdam (havengebied) opgespoord. Voorts is de soort in een privé-herbarium aangetroffen: in 1987 werd deze naaldaar op het Westerdokseiland (121-488 TD) als Setaria viridis (Groene naaldaar) verzameld. Kortom een nieuwe soort om verder naar uit te kijken (zie ook Gorteria 27: 109-114).

Setaria verticillata - Kransnaaldaar Zeldzame soort, die vrijwel beperkt is tot het oosten en zuiden van ons land. 120-485 TD Amsterdam-Zuid. Enkele planten langs gevelmuur in Concertgebouwbuurt. Voor het eerst met zekerheid in onze regio vastgesteld. Voor het eerst met zekerheid in onze regio vastgesteld. Eerdere vondsten konden door het ontbreken van herbariummateriaal helaas niet worden geaccepteerd (zie Flora-Atlas blz. 213).

Silene armeria - Pekbloem 121-484 PvdB Amsterdam-De Pijp. Jaarlijks terugkerend en in toenemend aantal, thans vijftien planten, in buitenkoekoek van het Berlagelyceum. 119-487 TD Amsterdam-West. Twee planten op braakliggend bouwterrein aan de van Houwelingenstraat. 120-487 JD Amsterdam-Jordaan. Enkele planten spontaan verschenen op sedumdak van woonboot.

Sorgum halepense - Wilde Sorgo 122-486 Floron-exc. Amsterdam-Plantage. Eén plant langs gevelmuur Plantage Doklaan.

Thalictrum minus - Kleine ruit 121-488 JR Amsterdam-Gouden Reaal. Al enige jaren in Zeilmakerstraat in toenemend aantal voorkomend. Thans circa vijftien planten her en der op het plaveisel.

Tragopogon dubius - Bleke morgenster Div. In onze regio van diverse plaatsen op en rond het spoor bekend. De volgende locaties kunnen daaraan worden toegevoegd: 123-486 Amsterdam-De Funen, enkele planten op bouwterrein nabij spoor. 122-487 Amsterdam-Oosterdok, diverse planten langs spoor. 123-483 Amsterdam-Overamstel, omgeving Bijlmerbajes. Langs spoor.

Triglochin maritima - Schorrenzoutgras 113-497/114-496/114-497 RL Westzanerveld. In graslanden, op natte zilte bodems. Samen met Juncus gerardii (Zilte rus), Spergularia rubra (Zilte schijnspurrie) (114-496/114-497) en Samolus valerandi (Waterpunge).

Trifolium subterraneum - Onderaardse klaver 119-491 SF Amsterdam-Noord/Tuindorp Oostzaan. In 1998 op braakliggend industrieterrein, nabij Noorder IJplas aan Noordzeekanaal. Door Simon Flippo voor zijn herbarium verzameld. Zeer opmerkelijk vondst, omdat deze klaver in ons land uiterst zeldzaam is en momenteel alleen nog voorkomt in Zeeland in de omgeving van Hulst, Cadzand, Domburg en Renesse. Vroeger groeide de soort ook bij Bergen op Zoom en langs de Maas in noordelijk Limburg. Elders is de plant een enkele keer adventief aangetroffen. Voorlopig beschouwen wij de vondst in Amsterdam ook als adventief. Het herbariummateriaal wordt overigens nog ter beoordeling naar het Nationaal Herbarium in Leiden gezonden. Daarnaast is het de bedoeling om in 2002 de vindplaats te gaan bekijken, zodat ook de status (wel of niet adventief) nader kan worden bepaald.

Valerianella locusta - Gewone veldsla 123-486 PW Amsterdam-Entrepotdokbuurt. Op Hoogte Kadijk diverse planten langs gevelmuur. Een vondst midden in het stedelijk gebied. Soort groeit normaal gesproken in wegbermen en op dijken.

Verbena officinalis - IJzerhard 120-487 JD/PD Amsterdam-Centrum. Op en langs de kademuur van Prinsengracht met hoek Looiersgracht over een lengte van ruim tien meter circa vijfentwintig planten. Hier ooit in geveltuin aangeplant en vandaar uit in de omgeving verwilderd en ter plaatse inburgerend.

Fenologische waarnemingen 2002: Een nieuwe rubriek, waarvoor we graag meldingen ontvangen. Alvast een voorproefje: Tussilago farfara - Klein hoefblad DvdH Amsterdam-Zuidoost. Op 3 februari drie planten in Gaasperzoom. Ranunculus ficaria - Speenkruid AvN Op 10 februari bij Zaandijk aan de oever van de Zaan reeds bloeiend waargenomen! Dat is erg vroeg. (Tip: bekijk eens www.natuurkalender.nl).

Waarnemers (60):
Wendy Bach Kolling WBK; Jos Bakker JB; Bertien Besteman BB; Gerrit Bongers GB; Paul van den Boogaard PvdB; Hans Bootsma HB; Robbert Bouma RB; Ed Brinkkemper EB; Norbert Daemen NDa; Nico Dekker NDe; Ton Denters TD; Philipp Derks PD; Paul van Deursen PvD; Jaco Diemeer JD; Edwin Dijkhuis ED; Jan-Maarten Fiedeldij Dop JFD; Simon Flippo SF; Floron Floron-excursie 14 oktober; Betty Goudsmit BG; Tineke Harlaar TH; Elly de Jong EdJ; Dymphie van der Heijden DvdH; Marianne van der Heijden MvdH; Valentijn ten Hoopen VtH; Ruud van Kempen RvK; José Kennis JK; Petra Kerkhof PK; Marianne Kits van Heiningen MKvH; Hetty Kole HK; Fred Lambert FL; Reindert Leguyt RL; Elvira van Loon EvL; Bert Maes BM; Nora van der Meijden NvdM; Martin Melchers MM; Ruud van der Meijden RvdM; Saskia Molin SM; Harry Mulder HM; Emile Nat EN; Aafke van Nierop AvN; Jos Neutenboom JN; Fred Nordheim FN; Wim Nootenboom WN; Lida den Ouden LdO; Simon Pepping SP; Jan Rood JR; Roos van Rosmalen RvR; Ben Schoon BS; Hans Schut HS; Henk Smit HS; Joop Stam JS; Pieter Stolwijk PS; Aart Swolfs AS; Jan Timmer JT; Elza Vis EV; Bart Vreeken BV; Wim Vuik WV; Peter Wetzels PW; Nel Ypenburg NY; Ger van Zanen GvZ; Henriette Zoetelief HZ.

Het nieuwe seizoen is al begonnen. Tegenwoordig bloeit een aantal planten ook in de winter alsof er geen verschil meer is. In mijn tuin begint de grassen en zegge verzameling langzamerhand weer te groeien. De eerste Speenkruid bloemetjes staan op springen. Het Voorjaarsklokje is al uitgebloeid (bolletjes die mijn vader 30 jaar geleden uit Oostenrijk had meegenomen en inmiddels ook weer naar mijn tuin zijn verhuisd) en maakt zaad. De Kransleeuwenbek heeft het tot ver in november in de tuin uitgehouden. Ik ben benieuwd of de plant zich dit jaar hier ook wil verjongen.

Ook dit jaar zijn al enkele hokken geclaimd en is er nog veel te doen voor het LMF-A project. De veldwerkgroep VEDIZO is alweer op pad en neemt een zeer bedreigd hok onder de loep.

Ook dit jaar vragen we u aandacht te vestigen op verwilderende klokjes. Pas echter op dat u in de speurtocht naar bijzonderheden de andere planten niet over het hoofd ziet of juist op zoek gaat naar vreemde plekken.

U kunt ook aanmelden via e-mail. Voor de zekerheid echter altijd een meldingskaartje invullen.

Streeplijsten volledig invullen, d.w.z. binnen en buitenkant. En nogmaals, graag "NETJES" invullen om fouten te voorkomen. Als u een kaartje wilt van het hok dan kunt u dat aanvragen bij de d.c. Ik stuur u dan een kopie toe.

De reacties op de digitale nieuwsbrief zijn positief. Geprobeerd wordt om iedere twee maanden een brief te maken. De brief is kort en bevat nieuws uit het district of wetenswaardigheden. Internet gebruikende floristen wordt gevraagd om stukjes en meldingen aan te leveren. Aan deze groep wordt ook gevraagd om de digitale nieuwsbrief (is altijd kort) uit te printen en zomogelijk aan niet internet gebruikers te geven. Voor de niet internet gebruikers waarbij dat niet lukt, wil ik graag weten wie de digitale brief alsnog willen hebben. Dan bekijk ik hoe het een en ander te organiseren.

Verder wens ik u een heel goed floristisch seizoen en tot ziens op de startavond. Norbert Daemen.

zaterdag 20 april 20.00 Startavond lezing Amsterdam aan de Middellandse Zee KNNV/FLORON Ton Denters, NIVON-gebouwtje Polderweg 94B.

zaterdag 10 augustus eindpunt lijn 9 Diemen vanaf 11.00 langs "de Diemen" met Norbert Daemen. Oeverlanden, restveen en natuurontwikkeling met drasse dijkvoet en waterplanten in het PEN-bos.

Zondag 13 oktoberFietsrondrit ‘Amsterdam aan de Middellandse Zee’ door Ton Denters. Start bij busstation aan de Marnixstraat (op hoek met Kinkerstaart) om 12.00. Onder meer langs Kransleeuwenbek, Hoge fijnstraal en Fijne dravik. NB: Iedereen dient zelf voor een fiets te zorgen.

LET OP!! De KNNV in Amsterdam organiseert diverse zeer interessante excursies en cursussen voor floristen. Raadpleeg Blaadje of de website www.knnv.nl